Netwerk-effecten

Stel je bent techneut. Stel je hebt een grandioos idee. Je gaat een nieuwe techniek ontwikkelen waarmee je de wereld verder helpt. Klinkt goed nietwaar? Nu de weerbarstige praktijk.

Je bent zeer goed in je vak. De proof-of-concept werkt boven verwachting. Met de proof-of-concept ga je bij een paar potentiële klanten langs. Iedere klant vindt het prachtig, ziet er de toepassingen van. Echter je proeft een zekere weerstand om de techniek in de toekomst te gaan gebruiken. Dit is het moment waarop het verstandig is te onderzoeken of er sprake is van netwerk-effecten.

Wat zijn netwerk-effecten? Een voorbeeld uit de consumentenmarkt. Iedereen, echt iedereen koopt windows personal computers. Natuurlijk er zijn twee groepjes die weerstand bieden: De Apple– (voor het mooi) en de Linux-kopers (de geeks en nerds).

Waarom overheerst windows de pc-markt? Dat is het gevolg van sterke netwerk-effecten. Onder ander door het netwerk effect van lock-in. Als jongeling hadden wij thuis een windows computer. Ik weet dus van jongs af aan hoe windows en bijbehorende programmatuur werkt. Ook al ziet Apple er nog zo goed uit, ik zal de software van Apple moeten leren gebruiken. Dit betekent extra inspanning (leereffect). Het zal duidelijk zijn, mijn bekendheid met windows zorgt voor een mentale lock-in.

Hoe heeft Microsoft dit bereikt? Toen zij met hun eerste product op de markt kwamen, waren er technisch superieure producten beschikbaar.  Toch is Microsoft de allergrootste geworden. Het is eigenlijk heel simpel. Dankzij de marketinginzichten van Bill Gates was Microsoft in de begindagen van de pc in no time de allerbelangrijkste operating systeem leverancier. Na die begindagen was Microsoft de marktleider. Een pc zonder het O.S. van Microsoft betekende dat je letterlijk digitaal geïsoleerd was.  De meeste klanten kochten “gewoon” een windows-pc. Wel zo veilig.

Kijk om je heen. We worden omringd door netwerk-effecten. Soms de facto, soms door de overheid (standaardisatie!) afgedwongen. Het heeft vele voordelen. Daar tegenin gaan is geen sinecure. Vaak is het een kwestie van lange adem en diepe zakken (elektrische auto’s). Betekent dit dat nieuwe techieken voor een hopeloze taak staan? Nee, wie kent Mosiac of Netscape Navigator en Harvard Graphics nog? Microsoft heeft deze marktleiders op het gebied van browsers en presentatie door hun game changing tactiek weggevaagd.

De les die geleerd moet worden is dat de introductie van producten gebaseerd op nieuwe technologie zorgvuldig gepland moet worden. Feedback van (potentiële) klanten is cruciaal. Slim zijn. Soms is een stap achteruit pure winst.

Voor vragen kun je mij altijd bellen of mailen.